1890eko hamarraldian Sabino Aranaren abertzaletasun jeltzalea agertu zen: 1892an argitaratu zuen Aranak Bizkaya por su independencia, bere doktrina politikoaren lehen lan garrantzitsua izango zena; 1893an Bizkaitarra aldizkaria jarri zuen [...]
Fernando Amezketarraren arrakasta - Aipatu dugu Iztuetaren 1824ko lanean jada topa zitekeela Fernando Amezketarraren ateraldi bat, eta prentsan topatu den bertsolari baten pasadizo zaharrena ere berari dagokio: 1884ko Euskal-Erria aldizkariaren [...]
bitxikeriatzat batean eta isilaraziak bestean - Aipatu da historiako lehen bertso kronika Julien Vinsonek argitaratu zuela 1870ean Revue de Linguistique et de Philologie comparée aldizkarian. Gaineratu beharra dago ‘Concours de [...]
Txapela kentzekoa - Iñaki Galdos Irazabal, BERRIAn. Sarri entzun genion Nikolasi noiz eta nola erabaki zuen bere bizitza Arantzazuri uztartzea. Umetan familiarekin bertara joan eta Benedikta meza entzuten sentitu zuen deia. Ordutik [...]
Pello Errota kartelburu - Bidaiarien kontakizunetan, Etxahunen epaiketen kroniketan, euskararen edo euskal arrazaren inguruko artikuluetan, edo Iparragirreren balentriei eta Bilintxen zorigaitzari buruzko testuetan, esan bezala, zeharkako aipamenak egiten zitzaizkion [...]
bertsolaritza ikuskizun moderno - Bertsolaritzaren ikur izaerarekin gertatu zen bezala, ikuskizun moderno gisa berregituratzeko ahaleginean ere jauzi kualitatibo bat eman zen foruak galdu berri zituen Hegoaldearen bulkadarekin. Izan ere, ideologikoki [...]
Atzerriko begiradak hauspotutako erreakzio kulturalista - Mende hasierako oldarraldiari apologista belaunaldi berri batek erantzun zion. Pedro Pablo Astarloak Apología de la Lengua Bascongada o ensayo crítico filosófico de su perfección [...]
Bestekotze prozesu luze baten ondorena - XIX. mendean euskara galzorian egon zitekeenaren kontzientzia zabaltzen hasi zen. Hizkuntza egoera horretara eraman zuena tokiko eliteen bestekotze prozesua izan zen, estatuen politika homogeneizatzaileek [...]
'El telegrama del Rif'-etik 'The Times'-eraino - 1876an, Foruen indargabetzearekin batera, espresuki galarazi nahi izan zen Gernikako Arbola abestea. Debeku horrek abestiaren egilearen inguruko arreta berpiztu zuen zenbaitengan: kasik hogei [...]
Lehen bertsolari mediatikoa - MITO BIHURTUTAKO BARDOAREN ITZALA Iparraldean bertsolaritzaren presentzia mediatikoari lehen bidezidorra ireki ziotena Abadiaren Lore Jokoak izan baziren, Hegoaldean, garai bertsuan, Iparragirrek sortutako interesak irekiko dizkio [...]
