Atxagaren bertsolari hilezinen batzarrak – Anaitasuna aldizkarian argitaratu zituen fikziozko bi testu labur hauek Bernardo Atxagak. Atxagak berak aurkezpen gehiago behar ez duenez, Anaitasunari (1953-1982) buruz 1960ko hamarralditik aurrera abertzaletasun eta euskal kulturgintza ezkertiarrenaren erreferentzia izan zela gaineratu beharko da, eta bertsolaritzari eskaini zizkiola hainbat testu. Aurretik jaso diren fikzioekin alderatuz, bestelako jite bat nabari
heriotzak taulatu gainean bisita – Bertsoari eman zion bere bizia Txirritak, eta heriotzak ere horrela harrapatu zuen, bertso saio batean emandako ondoezak eraman zuen. Txapela irabazi, omenaldia jaso eta gutxira izan zen, gerra hasi aurretik, 1936ko ekainean. Garaiko prentsan dezenteko oihartzuna izan zuen jazoerak. ‘A consecuencia de un ataque en Goizueta Txirrita moribundo’,
Txirrita eta Arcipreste de Hita – 36ko txapelketarekin hartu zuen sonak bertsozaleez harago zabaldu zuen Txirritaren mitoa. Bertso mundutik urrun samarretik idatzia dirudi Diario de Navarraren azalean bertsolariaren argazki eta guzti argitaratu zen soslai honek. Hernaniarraren itxurarekin jolasten du, eta bertsolaritzaren eta poesiaren badaezpadako harremanari ere heltzen dio, beste klasiko bat. ‘Este es
Txirritaren arrastoa – 1930eko hamarkadako bi txapelketen kroniketan nahiz Ramosen elkarrizketan nabaria da mito bizi bat zela hernaniarra. Fernando Amezketarraren pareko ateraldi eta pasadizo andana egozten zitzazkion, eta bertsolariek eurek ere maisutzat zeukaten. Adinak eta kiloek nahieran mugitzea eragozten bazioten ere, jendeak bere presentzia eta bertsoak eskatzen zituenez, plazarik plaza jarraitzen zuen eta alde batetik
Lehen elkarrizketak – Esan bezala 1823an argitaratu zen prentsan bertsolaritzari erreferentzia egiten zion lehen testua. Geroztik, mende luze batean zehar, dozenaka aditu eta sasi-adituri emango zaio bertsolaritzaz aritzeko hitza bertsolari bati galdetu baino lehen. Euzko Pizkundeko txapelketetan topatuko dira bertsolariei eginiko lehen elkarrizketak, 1935eko txapeldunari, Basarriri, eta 1936ko txapeldunari, Txirritari, egindako elkarrizketa bana hain justu,
