Euskal herri kantaeraren prosodia musikalaz - 1 Sarrera 1.1 Kontzeptu nagusiak 2021eko Mintzolaren Ikerketa proiektu saria dela-eta Xabier Leteren prosodia musikalari buruz egin nuen ikerketa kari[1], herri-kantaeraren prosodia musikalari buruzko [...]
Bertsolaritzaren historian, leku berezia dute txapelketek. Halako ondorioak izan dituzte. Idazlan honetan, Euskaltzaindiak eratutako lehen bi Txapelketa Nagusiak ditugu gai; eranskin gisa aipatzen ditut 1965 eta 1967koak. Honekin amaitzen ditut, oraingoz, Bat-bateko bertsoa, jolas galduaren bila izenburu orokorra daramaten lanak.
Oraindik gogoan dauzka Goizuetako jendeak Nikolas Iribarrenen pasadizo eta bertso franko. Ez hori bakarrik, orain berriro (2013-4-23) hila dugu Joxe Antonio Iribarren Perurena, lehengusu propioa eta aitona Nikolas zenari bezalaxe Xardea deitzen genion honi ere izengoitiz. Bihoa bien oroimenez lantxo hau.
1890eko hamarraldian Sabino Aranaren abertzaletasun jeltzalea agertu zen: 1892an argitaratu zuen Aranak Bizkaya por su independencia, bere doktrina politikoaren lehen lan garrantzitsua izango zena; 1893an Bizkaitarra aldizkaria jarri zuen [...]
Bertsolarien gutxiespena - Lore Jokoek euren bidea egiten jarraitu zuten. Jatorrizko enborraren antolaketari Abadiaren alargunak eutsi zion, eta 1901ean hil ondoren Jokoak antolatzen jarraitzeko agindua testamentuz ezarria utzi zuen. Gainerako [...]
Etxegarairen anatema - XIX. mende bukaeran jende jantziaren begirunea jaso zuen bertsolaritzak. Unamunok ere —hainbatetan euskal kulturarekin hain gordina izandakoa— eskaini zion keinua: “La rudeza tosca de Iparraguirre, la ligera [...]
ahoz baino idatziz - Testua: Antxoka Agirre Ilustrazioa: Patxi Gallego Zikloaren oinarrian bertsolari esanguratsuenak eta oihartzun mediatiko handiena lortu zutenak Jose Mari Iparragirre eta Indalezio Bizkarrondo Bilintx izan baziren, [...]
bertsolaritza ikuskizun moderno - Bertsolaritzaren ikur izaerarekin gertatu zen bezala, ikuskizun moderno gisa berregituratzeko ahaleginean ere jauzi kualitatibo bat eman zen foruak galdu berri zituen Hegoaldearen bulkadarekin. Izan ere, ideologikoki [...]
Hegoalderako pausoa eta biderketa - *Azaleko argazkiak: Lore Jokoen biderkatze bat eman zen Mendearen azken bi hamarkadetan. Hegoaldean hainbat erakundek antolatzen zituzten eta Abbadiek Iparraldekoei ere eutsi zien. Antonio Zavalak [...]
Lehen gertakari mediatikoa - Iparragirreren kasuan gradualki gertatu zen medioetako presentziaren hazkundea; Bilintxen kasuan, kolpetik. Bigarren Karlistaldiaren azken urtea zen, 1876a, eta Arrantzain menditik botatako granada bat etxeko leihotik sartu [...]
