[BERTSO BEEF II] Txomin Garmendia eta Unai Mendizabal
Txomin Garmendia eta Unai Mendizabal –
Iturria: Aiurri.eus
Adiskide mutil zar bati
2016-05-20
Doinua: Aizak’i mutil mañontzi
Gaur nago bertso jario,
lagunak geran merio,
zertako dezu zurruterako
ainbeste jenio?
Ezkondu zaitez serio,
gizonen gradura io;
denbora joanda damututzeak
ez baidu balio.
Orain ederki zabiltza,
zenbat ate, ainbat giltza,
luzarorako ez da izaten
olako bizitza.
Neskax ederrak dabiltza,
norbaiti luzatu itza;
edo bestela bidean dezu
zure zorigaitza.
Oraindik zaude gordiña,
zugaitz on baten berdiña,
baiña sasoia ez da izaten
betiko egiña.
Zartzaroaren jakiña,
mutil zarraren jardiña;
bakardadeko tristura eta
sukalde zikiña.
Andregai on baten billa,
alaxe izan dedilla,
ona usteta txarra gertatu
liteke sarrailla.
Gero arazoak milla,
tarten kutxako kartilla;
zenbaitek azkar jorratuko du
zure diru pilla.
Emakume asko pikardiz,
sarri itxura geiegiz,
dirua duten mutil zar oiek
engañatzen dabiltz.
Lotutakoan uztarriz,
ez dirade zure premiz;
burua bero izango dezu
ankak otzak berriz.
Andreari artzen kontu,
kezka eta pentsamentu,
da bitartean gizona dabil
ipui eta kantu,
Iñor ez gera kontentu,
danok negar eta lantu;
gizonak ere sarri ez gera
aldareko santu.
Sarri berri itxusiak,
pamilitako auziak,
garai bateko baratz polita
artzen du sasiak.
Negar eta karrasiak,
esku artzen justiziak;
zorionean ez dira bizi
ezkondu guziak.
Dauzkagun giza aulkeriz,
osatzen gera txarkeriz,
kabi goxoak zapuzten dira
bizio geiegiz.
Bakoitza bere alderdiz,
dirua tarteko berriz;
ezkondu asko gaur bizi dira
mutil zar inbiriz.
Bakoitzak dun jenioa,
da tarteko balioa,
etxe askotan sumatutzen da
negar jarioa.
Artu ebanjelioa,
edo errosarioa;
alkarri barkatutzean dago
erremedioa.
Naigabeak eta pozak,
guk ez ditugu arrotzak,
zalantzik ez da oiek berekin
ditula ezkontzak.
Maitasunezko aitortzak,
ugaltzen ditu itz-otsak;
aberats dira alkar maitatzen
dakiten biotzak.
Garai bateko fedea,
ez ote gendun obea?
Alde batera utzi genduan
Jainkoan legea.
Nunnaitikan naigabea,
oztu eziñik labea;
komeni bada zuzen gaitzazu
guztion Jabea.
Adiskide mutil zarra,
dadukat esan bearra,
suerte onez ixildu bedi
daukazun negarra.
Maitasunaren indarra,
ez da gozatu bakarra;
San Antonio bitarteko artu
ez da lagun txarra.
Egungo ezkondu eta ezkongabeei
2016-06-03
Doinua: Dozena bat bertso berri
Txomin Garmendia jauna
bertsolari ezaguna
lehengo alean egina dago
bertsotan jarduna.
Heldu zitzaidan barruna
ta errespetuz laguna
bertso hauetan hementxe doa
nere erantzuna.
Mutiltzar eta soltero
ezkondu gaberik edo
lehengo aleko irakurleen
artean balego
kopeta beltz eta bero
haserre xamarrik gero
ipiniko zan zure bertsoak
kantatu ezkero.
Bikote baten gerizan
jarri ta ezkondu elizan
egin beharra omen du gradu
batzuk igo ditzan.
Pentsatzen ipini nitzan
sorta hartan esan gisan
ezkondu gabe pertsonak ezin
al du gizon izan?
Zartagin zikin ta grasa
trapurik behin ere pasa
mutiltzarrari maiz jartzen zaio
narratsaren traza.
Bikote baten jolasa
ez du izango erraza
baldin sukalde bat garbitzeko
ez bada kapaza.
Lehen ezkondu eta hala
uste zen betiko zala
“ta heriotzak banatu arte…”
hitz eman bezala.
Gaur denbora joan ahala
apurtzea da normala
agian hau da harreman baten
bide naturala.
Soluzioa denean
dagola barkamenean
diozu baina nik zalantza bat
badut barrenean:
pazientzia azkenean
bukatzen da gehienean
beti barkatu behar duena
berdina denean.
Jainkoa eta dotrina
aipatu dezu jakina
hori bailitzan gaur egungo gaitz
hoien aspirina.
Dena ez zen kristau fina
lehen ere bada majina
fede galanta izanagatik
galantak egina.
Txomin zure esanera
jartzea hobe ote da?
Oraindik nabil ezkongabe ta
soltero antzera.
Presarik ez daukat, keba!
Baina hemendik aurrera
arroza pasa aurretik zerbait
saiatuko gera.
Bi ikuskera ezberdin
dutenak Unai ta Txomin.
Nik bukaera eman nahi diot
aholku batekin:
bizitza pozik joan dedin
parejan, bakarrik berdin…
Hemen bakoitzak nahi duna edo
ahal duna egin!
Unai Mendizabal dala bide
Txomin Garmendia
2016-06-17
Doinua: Dozena bat bertso berri
Unai Mendizabal bertsoz,
ni toreatzeko asmoz,
nik jarritako dozena bati
erantzuten zatoz.
Irakurri ditut gogoz,
alkartu gerade txaskoz,
irakurleak baditut eta
orrek ematen dida poz.
Zaude gazte eta gordin,
ez dezu nik ainbat adin,
eziñezkoa iruditzen zait
pentsatzea berdin.
Saia gaitezen alegin,
al dan gutxien utsegin,
gazte-zarretan osasuna ta
pakea izan dedin.
Ezkongai edo ezkondu,
edo mutil-zar egondu,
bakoitzak bere bizimodua
bear du sakondu.
Zer gogo dun artan ondu,
maitetasunez konpondu,
ezerren paltik guk ez genduke
egingo bagendu.
Nola dote ta arrio,
alkarrengan amorio,
sukalde eder, koartoak berdin,
oia eta armario.
Esaera zarrak dio,
otoitz da errosario,
egiz maitetasunik ez bada
ez dute balio.
Noranaitara joanik,
eztai egun bat izanik,
etxe askotara bixitatxoak
egin da dauzkat nik.
Musu gozo ta laztanik,
aurki badute azkenik,
bertso berritan nik ez det jarri
ikusten ez danik.
Mendizabalen galdera,
konturatutzen al gera?
Izan liteke irabazia
da berdin galera.
Gora-bera eskallera,
naiz ezkondu legera,
alde aundia izan liteke
gizonetik gizonera.
Au dijoa Unairentzat,
bere antzeko askorentzat,
da zuentzako alperrik dira
otoitz eta mezak.
Utzitzen dira errezak,
au dakar federik ezak,
arrokeriak Iekurik ez du
barkamenarentzat.
Paradisoko baratzan,
Bibliak or dion trazan,
Jaungoiko onak gizona egin zun
bere esperantzan,
Laister zan bera, zalantzan,
Aita Eternoa an zan,
gizona pozteko emakumea
egiña izan zan.
Sarritan nago pentsakor,
berri txarrak emen da or,
garai bateko maitetasunak
ziraden aldakor.
Jaunak ez ote gera iñor,
edo ez ote gera nor?
Pamilitako ainbat eraso
fedea galtzetik dator.
Zintzotasuna ez det gertu,
iñork nai banau aztertu,
baiña ala ere lengo federik
ez det nai baztertu.
Ezin niteke aspertu,
eta Jainkoa eskertu,
gaurko pena det gaztedi orri
nik ezin ulertu.
Zuk daukazun pentsaera,
eta nere jokaera,
ezin litezke etorri noski alkarren parera.
Gaurtik berrogei urtera,
bizirik baldin bazera,
orain daukazun pentsamoldetik
aldatuko zera.
Nai degun ainbeste zori,
ez etortzen edonori,
gure inguruz ibilli arren
eunka eta eunka txori.
Al dana egite ori
gustatzen zaigu danori,
ondo da baiña gaitzikan egin
gabean iñori.
